จากประสบการณ์ที่ทำงานในโรงเรียนมานานกว่า 30 ปี ผมมองเห็นว่า ถ้าเด็กชอบอ่าน รักการอ่าน การเรียนของเด็กคนนั้นจะดีตามไปด้วย

ผมเขียนทุกครั้งมักจะบอกว่า การวางพื้นฐานให้เด็กๆมีทักษะด้านการฟังพูด อ่าน เขียน โดยเฉพาะอ่าน และเขียนได้อย่างดีนั้นจะต้องปูพื้นมาตั้งแต่ระดับประถมศึกษาปีที่ 1 - 4 ใน 4 ปีนี้เด็กจะต้องมีความชำนาญในเรื่องตัวอักษร สระ วรรณยุกต์ และตัวสะกด เด็กจะต้องมีความสามารถในการแตกคำได้ ประสมคำได้ เขียนเรียงความได้ เพราะมันคือสิ่งที่จะทำให้เขาอ่านได้ เขียนได้ อย่างไม่ติดขัด

หลังจาก 4 ปีนี้แล้ว การเรียนรู้ก็น่าจะสามารถเดินไปได้ตามหลักสูตรที่ต้องการ แต่ทักษะภาษาก็ยังจะต้องได้รับการดูแลจากครูภาษาไทยต่อไป รวมถึงครูสาระวิชาอื่นๆด้วยที่จะต้องช่วยตามสภาพของแต่ละวิชา โดยไม่ทิ้งภาระให้ครูภาษาไทยฝ่ายเดียว

หากทำได้ จะถือเป็นบุญเป็นกุศลอย่างยิ่งของคุณครูที่สามารถฉุดเด็กเหล่านี้ให้พ้นจากความไม่รู้ในทางวิชาการ

โปรดติดตามการกำหนดกิจกรรมกันต่อไปครับ

แนวดำเนินการคร่าวๆ ที่ผมและเพื่อนครูจะร่วมมือกันพัฒนาทักษะภาษาอ่านและเขียนให้กับนักเรียน ม.1 ที่ด้อยทักษะครับ (อาจจะมีการปรับเปลี่ยนได้อีก)

1. เสนอโครงการพัฒนาทักษะต่อฝ่ายบริหารเพื่อให้ความเห็นชอบ ภายในวันที่ 31 มีนาคม 2552
2. ตั้งคณะทำงานเพื่อกำหนดกรอบงาน และกิจกรรม
3. พิจารณาข้อมูลความด้อยด้านภาษาไทย จากคะแนนที่สอบเข้าเรียนต่อชั้น ม.1
4. นำนักเรียนที่มีผลการสอบต่ำกว่าเกณฑ์มาจำแนกปัญหาความด้อยทักษะภาษาไทยด้านการอ่าน และการเขียน
5. ชี้แจงปัญหาให้กับผู้ปกครองนักเรียนได้รับทราบ เพื่อขอความร่วมมือช่วยเหลือดูแลนักเรียนด้านทักษะภาษา
6. คณะกรรมการร่วมมือสร้างกิจกรรมเพื่อฝึกฝนทักษะภาษาตามข้อมูลที่สำรวจได้
7. คณะกรรมการพิจารณาการใช้เครื่องมือที่เป็นสื่อเทคโนโลยีเพื่อช่วยในการฝึกฝนทักษะภาษา
8. คณะกรรมการร่วมมือสร้างเครื่องมือวัดผลการฝึกตามกิจกรรมที่กำหนด
9. คณะกรรมการสรรหาบุคลากรเพื่อช่วยสนับสนุนในการดูแลนักเรียนฝึกทักษะ
10. กำหนดตารางจัดกิจกรรมตามโครงการ
11. ดำเนินการตามตารางงาน
12. ประเมินผลการปฏิบัติตามโครงการจากการวัดทักษะความรู้ด้านการอ่านและเขียน พร้อมทั้งวิเคราะห์ว่าจะดำเนินการโครงการนี้ต่อไปหรือไม่
13. รายงานผลสำเร็จต่อฝ่ายบริหาร

วันนี้อ่านพบการวิเคราะห์ของ นายวิรุณ ตั้งเจริญ อธิการบดีมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (มศว) กล่าวถึงผลการสอบเอเน็ต ตอนหนึ่งว่า ผลการสอบที่ปรากฏในปี 2552 นี้ มีผลคะแนนเฉลี่ยน้อยกว่าปีที่ผ่านมาเกือบทุกวิชา โดยเฉพาะวิชาหลัก

นายวิรุณกล่าว่า ถึงเวลาแล้วที่ระบบการศึกษาไทยต้องปรับเปลี่ยน แต่เดิมมีการเรียนคณิตศาสตร์โดยการคิดเลขในใจ เพื่อฝึกสมองให้เด็กคุ้นเคยกับตัวเลข หรือวิชาภาษาไทย เดิมมีการเรียนผันวรรณยุกต์ ซึ่งเป็นพื้นฐานในการเรียนภาษาไทย แต่ปัจจุบันไม่มีการสอนผันวรรณยุกต์ เด็กไทยใช้วิธีจำเป็นคำๆ เมื่อเจอคำแปลกๆ จึงอ่านไม่ถูก เขียนผิด ทั้งที่การเขียนตามคำบอก เขียนย่อความ เขียนเรียงความ อ่านจับใจความ และท่องบทอาขยาน ล้วนแต่เป็นการฝึกสมองคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ ทำให้เด็กรู้จักแยกแยะได้ แต่การเรียนการสอนภาษาไทยในรูปแบบนี้ไม่มีอีกแล้ว ถึงเวลาแล้วที่ครูรุ่นใหม่และศธ.ต้องกลับมาทบทวนดูว่า อะไรคือพื้นฐานสำคัญของระบบการศึกษา


"ผมอยากเสนอว่า มีงานวิจัยของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในระดับปริญญาเอก ซึ่งได้ศึกษาที่มศว เป็นต้นฉบับแบบเรียน 9-10 แบบเรียน ได้พูดถึงการเรียนภาษาไทยเอาไว้อย่างละเอียด เป็นแนวทางการสอนภาษาไทยให้เข้มแข็ง ถือเป็นพื้นฐานในเรื่องภาษาไทยที่ดีมาก จึงขอเชิญชวนให้ครูภาษาไทยและครูไทยทุกคนได้ศึกษา ซึ่งทางมศวได้ขอพระราชานุญาตนำมาพิมพ์เมื่อหลายปีก่อน ผู้ที่สนใจสามารถหาอ่านหรือศึกษาได้ที่สำนักหอสมุดกลาง มศว"นายวิรุณกล่าว